استفاده از بشقاب چوبی به عصر آهن باز میگردد. بشقاب چوبی تا اواخر قرن هفده و اوایل قرن هجده میلادی، محبوبترین انتخاب برای غذاخوردن بود و بعد با ظهور ظروف سرامیکی لعاب دار و ارزان قیمت، از میز غذاخوری و آشپزخانهها حذف شد.
حالا این روزها دوباره با تشدید دغدغههای زیست محیطی استفاده از بشقاب چوبی محبوبیت پیدا کرده و این ظروف جذاب و زیبا به خانههای ما راه یافتهاند. حال وقت آن رسیده که بدانیم آیا استفاده از بشقاب چوبی برای ما مفید است ؟ کدام را باید انتخاب کنیم، بشقاب چوبی، پلاستیکی یا چینی ؟
فواید استفاده از بشقاب چوبی: طبیعی و دوستدار محیط زیست
قبل از هر چیز، چوب یک ماده طبیعی است؛ این بدان معنا است که زیست تخریب پذیر و تجدید پذیر است. زیست تخریب پذیر به این معنی است که به راحتی در طبیعت تجزیه و بازیافت میشود، به خاک باز میگردد و مواد مغذی را به چرخه حیات برمیگرداند. تجدیدپذیر به این معنی است که میتوان آن را با کاشت درختان، جایگزین کرد. بنابراین، به شرطی که درختان مورد استفاده را با همان تعداد درخت یا حتی تعداد بیشتر جایگزین کنیم، چوب یک ماده پایدار است.
خب البته بسیاری ظروف و بشقابهای چوبی با یک لایه لاک اکریلیک روکش میشوند که شرایط “طبیعی” چوب را تغییر میدهد. اکریلیک در واقع نوعی پلاستیک است، بنابراین هنگام خرید بشقاب چوبی غذاخوری دقت کنید زیرا هر نوع بشقاب چوبی با هر نوع روکش و پرداخت مناسب تماس با مواد غذایی و خوراکیها نیست.
فواید استفاده از بشقاب چوبی: آرامش بخش
لمس یک کاسه، فنجان یا بشقاب چوبی یک تجربه کاملا حسی و رضایت بخش است. سالها تحقیقات پژوهشگران نشان داده است که ما با طبیعت و محیط زیست ارتباط عمیقی داریم و ناخودآگاه به طراحی بیوفیلیک biophilic * پاسخ مثبت میدهیم؛ بنابراین استفاده از ظروف، کاسهها و بشقابهای چوبی میتواند این ارتباط با طبیعت را در زندگی روزمره ما تقویت کند.
ویکی پدیا: * طراحی بیوفیلیک مفهومی است که در صنعت ساختمان برای افزایش ارتباط ساکنین با محیط طبیعی از طریق استفاده از طبیعت مستقیم، طبیعت غیرمستقیم و شرایط فضا و مکان استفاده می شود.
فواید استفاده از بشقاب چوبی: عایق طبیعی دما
ممکن است تعجب کنید، اما کاسههای چوبی برای غذاهای گرم و سرد مناسب هستند. چوب به عنوان یک عایق طبیعی به گرم نگه داشتن غذا یا نوشیدنی کمک میکند و در عین حال از دستان ما در برابر دمای بالا محافظت میکند. در دست گرفتن یک کاسه چوبی پر از فرنی داغ در یک صبح سرد زمستانی تجربهای فوق العاده و لذت بخش است.
فواید استفاده از بشقاب چوبی: ماندگار و با دوام
یکی دیگر از ویژگیهای چوب دوام و ماندگاری طولانی مدت آن است. ظروف و بشقابهای چوبی با کیفیت خوب، ماندگاری فوقالعادهای دارند و سالها عمر میکنند. با کمی مراقبت، ظروف چوبی زمانی طولانی ظاهر خوب خود را حفظ خواهند کرد. بعلاوه چوب سرسخت و مقاوم است؛ به راحتی نمی شکند، دچار پریدگی نمی شود و ترک نمی خورد. با این خصوصیات بشقاب چوبی یک گزینه عالی برای غذا خوردن و استفاده روزانه است.
مقایسه بشقاب چوبی و بشقاب پلاستیکی و بشقاب ملامین
سازگاری با محیط زیست
میدانیم که چوب یک ماده طبیعی است و به این ترتیب، چوب بخشی از چرخه زمین است. چوب تجزیه میشود تا به طور طبیعی بازیافت شود. در مقابل همه انواع پلاستیک، از پلاستیکهای مصنوعی گرفته تا پلاستیکهای با پایه زیستی، هیچ کدام طبیعی نیستند. پلاستیکها از طریق فرآیندهای شیمیایی صنعتی، با استفاده از منابع غیر قابل تجدید، که آثاری سمی بجا میگذارند، تولید میشوند.
این روزها دیگر همه ما میدانیم که پلاستیک یک مشکل واقعی برای سیاره آبی ما و حیات وحش آن است. دست کم، 100 سال طول میکشد تا پلاستیکها تجزیه شوند. متأسفانه، حتی پس از گذشت این همه زمان، پلاستیک به طور کامل تجزیه نمیشود و فقط کوچک و کوچکتر شده تا سرانجام به میکرو پلاستیک تبدیل شود. همانطور که میدانید امروزه میکروپلاستیکها تهدیدی بزرگ برای حیاتوحش به شمار میروند چرا که توسط جانوران بلعیده شده و سرانجام به زنجیره غذایی انسانها نیز راه پیدا کردهاند.
سوزاندن زبالههای پلاستیکی هم باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی دیگری میشود بعلاوه درصد کمی از مواد پلاستیکی که بازیافت میشود هم صرفاً انرژی و مواد شیمیایی بیشتری مصرف میکند، بنابراین هر مرحله از طول عمر پلاستیک تأثیر منفی بر روی سیاره ما دارد. به همین دلیل است که خرید کمتر پلاستیک، بهترین راه برای کمک به زمین و حفظ سلامت و حیات جانوران و انسانها است.
در مقابل، تولید و فرآوری چوب انرژی بسیار کمتری مصرف میکند و به محصولات چوبی ردپای کربن کمتری نسبت به پلاستیک میدهد.
پاکیزگی
این یک تصور اشتباه است که سطوح چوبی را کثیفتر از سطوح پلاستیکی بدانیم. تحقیقات بسیاری بر تختههای خرد کن چوبی و پلاستیکی انجام شده و نتایج نشان میدهد که چوب نسبت به پلاستیک، باکتری کمتری در خود نگه میدارد. همچنین ثابت شده است که چوب به صورت طبیعی خاصیت ضد باکتریایی دارد. با این اوصاف شکی نیست که استفاده از چوب در مقایسه با پلاستیک تمیزتر و ایمنتر است.
سلامتی
اثرات منفی پلاستیک بر سلامت انسانها به طور فزایندهای نگران کننده است. پلاستیک در هر مرحله از تولید، برای سلامتی ما مضر است؛ انتشار گازهای گلخانهای شامل بنزن، PAH، VOC و بیش از 170 ماده شیمیایی سمی، خطر بلعیدن میکروپلاستیکها یا استنشاق ذرات ریز و مواد سمی ناشی از تولید پلاستیک میتواند منجر به بروز التهاب، genotoxicity، استرس اکسیداتیو، آپوپتوز و نکروز شود که با پیامدهای منفی سلامت از بیماری قلبی عروقی گرفته تا سرطان و شرایط خودایمنی مرتبط است.
علاوه بر این، مدیریت زبالههای پلاستیکی مانند سوزاندن، مواد سمی از جمله فلزات سنگین مانند سرب و جیوه، گازهای اسیدی و ذرات معلق را آزاد میکند که میتوانند وارد هوا، آب و خاک شود و خطرات سلامتی مستقیم و غیرمستقیم را برای انسانها و سایر جانداران ایجاد کند.
در تضاد کامل با پلاستیک، چوب هیچ تاثیر منفی بر سلامت ما ندارد. در واقع، کاملا برعکس، چوب تأثیرات مثبتی بر سلامتی ما دارد؛ چوب ماده ای آرام بخش است که علائم استرس را کاهش میدهد و سلامت روانی را بهبود می بخشد.
مقایسه بشقاب چوبی با بشقاب چینی، سرامیکی و سفال
دوام و ماندگاری
مزیت آشکار چوب نسبت به چینی دوام آن است. اگر یک بشقاب چینی از دستتان بیفتد به تکههای کوچک زیادی تبدیل میشود. بشقابهای چینی به راحتی لب پر میشوند یا ترک بر میدارند که ظاهر جالبی ندارد. در مقابل چوب به راحتی نمیشکند، ترک برنمیدارد و لب پر نمیشود و هنگام حمل و نقل هم آسیبی نمیبیند.
بی صدا
غذا خوردن در یک بشقاب چوبی بی اندازه آرامش بخش است. خبری از سر و صدای برخورد قاشق و چنگالهای فلزی با ظرف نیست و همین نکته به ظاهر ساده تفاوتی ظریف در کیفیت غذاخوردن ایجاد میکند.
معایب استفاده از بشقاب چوبی
بعد از شنیدن این همه نکات مثبت درباره بشقاب چوبی ، حالا وقت آن رسیده تا با معایب آن هم آشنا شویم. دانستن این نکات به شما کمک میکند قبل از خرید بشقاب چوبی بتوانید بهتر تصمیم بگیرید.
بشقاب چوبی و مایکروویو
متأسفانه شما نمیتوانید بشقاب چوبی را در مایکروویو قرار دهید. چوب مانند فلز در مایکروویو جرقه نمیزند، اما بافت چوب مقدار کمی آب دارد که با گرم شدن آن را ازدست میدهد؛ خشک شدن بافت چوب میتواند باعث ترک خوردن، دفرمه شده و تاب برداشتن بشقاب چوبی شما شود.
بشقاب چوبی و ماشین ظرفشویی
بشقابها و کاسههای چوبی مناسب قرار دادن در ماشین ظرفشویی نیستند پس باید آنها را در سینک ظرفشویی بشوئید. ظروف چوبی را نباید خیس کنید پس باید بلافاصله بعد از استفاده شسته شوند. بعد از شستشو باید در مجاورت هوا کاملا خشک شده و بعد آن ها را در کابینت قرار دهید.
بوها و لکهها
چوب میتواند بو را جذب کند یا لک شود به خصوص در مجاورت با مواد غذایی رنگ داری مانند چغندر، سس ماکارونی یا نوشیدنی هایی مثل چای. با این حال، غذاهای اسیدی مانند سسها یا غذاهای چرب به چوب آسیبی نمیرسانند. با گذشت زمان لکهها کمرنگ شده و به بخشی از پتینه چوب تبدیل میشوند. این بخشی از فرآیند سالخوردگی چوب است.
مراقبت
چوب نیاز به تعمیر و نگهداری دارد اما نگران نباشید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که بشقابها و کاسههای خود را با مقداری روغن خوراکی هر 5 تا 6 ماه یک بار پوشش دهید. خواهید دید که روغن چگونه چوب را احیا کرده و درخشندگی آن را باز میگرداند.
هزینه
یک بشقاب چوبی با کیفیت، ارزان نیست. با این حال، اگرر زمان را در نظر بگیرید میبینید که ارزشش را دارد. بنابراین اگر قصد خرید بشقاب چوبی را دارید، آن را یک سرمایه گذاری در نظر بگیرید که در دراز مدت باعث صرفه جویی در هزینهها میشود. برای شروع یک یا دو ظرف یا بشقاب چوبی بخرید و ببینید که آیا برای شما مناسب است یا خیر. نگران نباشید چون همیشه میتوانید ظروف چوبی و آیتمهای دیگر را به ست پذیرایی یا غذاخوری خود اضافه کنید و ست جذاب و منحصر بفرد خود را طراحی کنید.
انتخاب و خرید یک بشقاب چوبی مزایای زیادی دارد. ظروف چوبی طبیعی، آرام بخش، سازگار با محیط زیست، تمیز، سالم و بادوام هستند و اگر به درستی از آنها مراقبت شود نسلها دوام میآورند. اما مهمتر از همه، غذا خوردن در بشقاب چوبی یک تجربه غذایی لمسی، آرام و رضایت بخش است که توصیه می کنم از دست ندهید.
اینجا متن اصلی را به زبان انگلیسی مطالعه کنید.